İYİ STRES

      Merhaba, bu yazımda stresin ne olduğu, stresin türleri, stresin geçekten kötü olup olmadığı, stresten nasıl faydalanılabileceği ve stresin nasıl yönetilebileceği sorularının cevaplarını bulacaksınız.

     Stres, kişinin tehlike veya tehditle karşılaşması,  yaşamında meydana gelen herhangi bir olumsuzlukla baş edememesi, olayların kontrolünü kaybetme hissi yaşayarak günlük hayatına da olumsuz yansımaları olan gerginlik durumudur. Kişi stresliyken kendini baskı altında hisseder, herhangi bir olumsuzlukta sanki tüm hayatının kontrolünü kaybetmiş hissi yaşar. Bu durum da hem fiziksel hem de psikolojik anlamda zorluk yaşar. 

     Stres, vücudumuzu, ruhsal durumumuzu olumsuz etkiler, yaşam kalitemizi düşürür. Hatta birçok hastalığın altında yatan asıl sebep haline gelir.

Stresin türlerinden bahsedelim: 

Akut Stres: Bu stres türü günlük hayatın gerginlikleri sonucu oluşur. Geçici - anlıktır.

Kronik Stres: Uzun sürelidir. Kişi stres oluşturan duruma karşı çözüm bulamaz. Bu yüzden kişiler bu tür strese alışır ve onu ihmal ederler.

Travmatik Stres: Tecavüz, kaza, doğal afet, savaş gibi ağır olaylar sonucunda oluşur.

     Fark edilip tedavi edilmemesi durumunda, "travma sonrası stres bozukluğu" oluşturur. Bu bozukluğu yaşayan kişi travmayı atlatamamıştır, travma üzerinden yıllar geçmesine rağmen canlıdır ve birey küçük olaylara aşırı duyarlı hale gelir.

     Stres, bağışıklık sistemimizi zayıflatarak bizi hastalıklara açık hale getirir. Uzun süreli stres beyin fonksiyonlarını yavaşlatır, hafıza zayıflığı, yanlış kararlar alma, unutkanlık, konsantre olamama, yeni şeyler öğrenmede güçlük gibi problemlere sebebiyet verir. 

     Stres anında vücutta ilk olarak adrenalin hormonu salgılanır. Bu hormon, baskı altındayken, tehdit veya tehlike anında "stres tepkisi" üretir. Yani "savaş ya da kaç" mesajı verilir. Bundan dolayı fazla stres yaşayarak vücudumuzu sürekli yaşam-kalım savaşı içerisinde bırakmak birçok sistemimiz ve ruh sağlığımız üzerinde zararlı olacaktır. 

     Aslında bizi hasta eden stres değil, bizim strese verdiğimiz tepki. Bu yüzden stresi yönetebilmek önemli. 

* Stres bütünüyle kötü bir şey değildir. Hatta hayatımız için "dozunda stres" gereklidir. Dozunda olan, kişiyi sürekli endişeli bir halde bırakmayan "iyi stres" bizim için faydalı ve gereklidir. Şöyle ki iyi stres bizi bir iş için motive eder, karşılaştığımız zorluklara karşı kısa sürede yaratıcı çözümler üretebilmemizi sağlar. 

     

        Stresi Yönetmek 

• Stresi ilk hissettiğiniz anda içinizden 10' a kadar sayın, bir müddet sakinleşmeyi deneyin.

• Stres yaratan durum hakkında bakış açınızı değiştirin.

• Stresli olduğunuzda verdiğiniz tepkiyi değiştirin.

• Kabullenmeyi bilin. Bazı stresli durumlar sizi daha güçlü ve daha üretken yapmak için vardır.

• Sürekli değişim halinde olun; yeni yerler keşfedin, yeni hobiler edinin, yeni şeyler öğrenin vs.

• Neleri kontrol edebildiğinizi ve nelerin kontrolünüzün dışında olduğunu iyi tanımlayın. Kontrolünüzün dışındaki şeyleri değiştiremeyeceğiniz için onlar hakkında streslenmeyi bırakın.

• Sorumluluklarınızı, görevlerinizi önem ve ihtiyacınıza göre sıralayın ve yapın.

• Mutlaka bir şeylerle meşgul olun. Sizi strese sokan insanlardan da olabildiğince uzaklaşın.

• Mükemmeliyetçiliği bırakın ve "yeterli" kelimesini kabul edin. Diğer iş ve sorumluluklarınız için de zaman ve enerjiniz kalmalı. 

•  Biraz yavaşlayın. Hatta ara verin. O ortamdan uzaklaşın ve durumu bir süre düşünmeyin.

• Gevşeme tekniklerini uygulayın. Nefes egzersizleri yapın. 

• Sınırlar koyun. Sizin işinizi aksatacaksa "hayır" demeyi öğrenin. 

• Dua edin, egzersizler yapın, yazı yazın, resim çizin, gökyüzünü, denizi izleyin... 

     İyi strese ve yapabileceklerinize odaklanın.